Patent Eskimosów na zdrowe serce

Eskimosi od zawsze interesowali badaczy różnych dziedzin, którzy pragnęli wyjaśnić, w jaki sposób ta oderwana od reszty cywilizacji populacja tak dobrze funkcjonuje, mimo skrajnie ciężkich warunków klimatycznych. Szczególnym obszarem zainteresowań badawczych była odporność Eskimosów na choroby sercowo-naczyniowe, którą zaczęto wiązać z ich specyficznym sposobem odżywiania. Najbardziej znanym projektem badawczym mającym na celu określenie zależności między niezwykłą odpornością Eskimosów a ich dietą były badania prowadzone w latach 70. XX wieku przez dwóch duńskich naukowców – dr. Hansa Olafa Banga i dr. Jorna Dyerberga.

Na początku lat 70. zaobserwowano, że mieszkających na Grenlandii Eskimosów niezwykle rzadko dotyka choroba niedokrwienna serca. Spostrzeżenie to było tym bardziej zaskakujące, iż w przypadku Eskimosów mieszkających w Danii występowanie chorób serca, a także wskaźnik śmiertelności z ich powodu, zbliżone było do Duńczyków i mieszkańców innych wysoko uprzemysłowionych krajów, takich jak Stany Zjednoczone. W krajach tych zgony z powodu chorób serca stanowiły 40% mężczyzn w średnim wieku, podczas gdy u Eskimosów grenlandzkich odsetek ten stanowił jedynie 5%. U źródeł niezwykłej odporności mieszkańców Grenlandii dr. Bang upatrywał cechującą ich wysokotłuszczową dietę bogatą w mięso ryb i fok.

Wysokotłuszczowa dieta

Założenie dr. Hansa Banga o istnieniu związku pomiędzy wysokotłuszczową dietą Eskimosów mieszkających na Grenlandii a ich odpornością na choroby serca odbiegało od powszechnie funkcjonującej w latach 70. opinii na temat tłuszczów, zgodnie z którą dieta zdrowa dla serca powinna być niskotłuszczowa. W celu określenia specyfiki diety mieszkańców Grenlandii, ich jadłospis poddano dokładnym analizom pod kątem zawartości wody, soli mineralnych, białka, węglowodanów, cholesterolu i tłuszczów. W wyniku tych analiz odkryto, że najważniejszą różnicą pomiędzy dietą Eskimosów grenlandzkich a dietą mieszkańców Danii był rodzaj spożywanych kwasów tłuszczowych. W diecie mieszkańców Danii (w tym Eskimosów kontynentalnych) dominowały kwasy tłuszczowe Omega-6, natomiast w diecie Eskimosów mieszkających na Grenlandii – kwasy Omega-3. Równie ważne rozróżnienie poczyniono odnośnie poziomu cholesterolu – we krwi mieszkańców zimnej Północy stężenie „złego cholesterolu” (czynnik ryzyka choroby niedokrwiennej serca) było znacznie mniejsze, a poziom „dobrego cholesterolu” HDL wyższy, niż miało to miejsce w przypadku pozostałych badanych.

Ryby i oleje roślinne źródłem Omega-3

Wysoki poziom kwasów tłuszczowych omega-3, których dobroczynne działanie na kondycję serca wykazali w swoim badaniu duńscy naukowcy, wiązał się ze specyfiką diety mieszkańców Grenlandii. Dieta Eskimosów zamieszkujących tamte tereny od pokoleń składa się głównie z tłustych ryb oceanicznych, przede wszystkim mięsa wielorybów i fok. To właśnie rybie mięso stanowi bogate źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 – składników niezbędnych do właściwego funkcjonowania organizmu.

Z uwagi na odmienność nawyków żywieniowych mieszkańców naszej szerokości geograficznej od jadłospisu Eskimosów grenlandzkich, wszystkim osobom, które chcą zadbać o kondycję swojego serca, zaleca się konsumpcję olejów roślinnych, takich jak olej rzepakowy, które są głównym, obok ryb, źródłem kwasów tłuszczowych Omega-3. Zwiększone spożycie tłuszczów bogatych w kwasy Omega-3, takich jak olej rzepakowy, wydaje się być optymalnym rozwiązaniem szczególnie w przypadku diety typu zachodniego, w której wartościowe kwasy Omega-3 są deficytowe, a spożycie ryb jest niewielkie.

Badania prowadzone na Grenlandii jednoznacznie wykazały zależność między dietą bogatą w nienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3 a odpornością na choroby sercowo-naczyniowe będące najczęstszymi przyczynami zgonów w Europie. Wiedząc o dobroczynnym oddziaływaniu kwasów Omega-3 na serce i układ krążenia, warto świadomie wybierać produkty, które stanowią bogate źródło tych wartościowych składników odżywczych.

26 maja 2013